Stel je je eens voor, een bruiloft waarop het bier of wijn opraakt? Dat kan geen feest worden, evenals carnaval zonder bier. We kunnen ons het niet voorstellen. Zo hoorde ik eens van mijn ouders over een bruiloft, kort na de Tweede Wereldoorlog, waarbij men kats door het vlees was. Dat werd gezien als een schande, want op een bruiloft moet de drank en het eten overvloedig zijn. Zo ook op de bruiloft te Kana, waar Jezus en zijn leerlingen, evenals zijn moeder uitgenodigd was. Ook daar raakt de wijn op, een onvoorstelbare iets in het gastvrije land waarin Jezus leefde. En wanneer er paniek gaat uitbreken seint de moeder van Jezus, Maria, de mannen in dat ze moeten doen wat Jezus hen beveelt. Doe maar wat Hij u zeggen zal!
En u kent het verhaal wel wat er daarna gebeurde, dat op een teken van Jezus water in de beste wijn veranderde. 66 liter water verandert in smaakvolle wijn. Een heerlijke overvloed.
Maar u beseft wel dat er meer achter dit verhaal zit, dat het niet louter gaat over een gewone bruiloft met een naamloze bruid en bruidegom. Nee hier gaat het om de grenzeloze liefde van God en de mensen en dit wordt gesymboliseerd in een bruiloft. De profeten uit het Oude Testament hebben de relatie tussen God en de mensen al vergeleken met een huwelijk. De Joodse gelovige zag God als Bruidegom en het volk Israël als zijn bruid. Dat beeld werd door de eerste christenen die van Joodse afkomst waren overgenomen: zij zagen Christus als de bruidegom, gehuwd met zijn bruid, de jonge kerkgemeenschap, het nieuwe Israël. In dit verhaal doet Jezus geen wonder, nee Hij geeft alleen een teken. Hij wijst de dienaars de weg aan die zij moeten volgen: ze doen dus gewoon wat Hij zegt.
En de vraag rijst natuurlijk: waar zitten wij in dit verhaal? Wat zit er nog in onze kruiken? Zitten ze nog vol met voedsel voor onze eigen levensweg? Zitten ze nog vol genoeg om het in onze wereld uit te houden? Denk maar eens aan ons milieu, denk maar eens aan de Asielzoekers die leven in overvolle centra? Denken wij met onze volle kruiken ook aan hen? Zij die nauwelijks iets hebben om hun levenskruiken te vullen? Zijn onze kruiken gevuld met aandacht voor onze kwetsbare medemensen? Zijn onze kruiken gevuld met een luisterend oor en delende handen? Met een zorgzaam hart van liefde, vrede en gerechtigheid?
Of zijn onze kruiken gevuld met tralies die ons afschermen van de buitenwereld, een wereld die zeker geen vluchteling of vreemdeling binnenlaat? Misschien overvol van egoïsme, onverschilligheid?
Ja. Lieve mensen, dit verhaal gaat over ons eigen leven, een leven van vallen en weer opstaan. Een leven waarin we de weg proberen te gaan van Jezus. Dat is ook onze opdracht als Kerk, een weg gaan zonder machtsmisbruik en eigen wetten, zonder oordeel en zeker zonder veroordeling. Een weg zoals Jezus ons is voorgegaan, een weg van nederigheid en hulpvaardigheid. Zo’n bruid zouden we moeten zijn. Is onze Kerk ook zo’n bruid om van te kunnen houden? Of hebben de liefde laten verwateren en is de wijn opgeraakt en het feest voorbij? Velen hebben de bruidegom zelfs verlaten en hebben er geen boodschap meer aan.
Laten wij die zijn achtergebleven onze kruiken vullen met een overvloed aan liefde, met vrede, met gerechtigheid voor God en voor de mensen. Dan kan het leven echt weer een feest worden, een feest van verbroedering, een leven waarin God een plek heeft. Want pas als we Hem toelaten, zal het een echt levensfeest kunnen worden. Dan zal de levenswijn nooit opraken. Amen
Ootmarsum, 19 januari 2025, Pastor Jan Kerkhof Jonkman