Drie-eenheid: God, wie ben jij?

Lieve mensen,
Vandaag vieren we het feest van de Heilige Drie-eenheid, waarmee we het grote mysterie van ons leven aanraken, n.l. God. Wat of wie is Hij? Ja, vroeger, in de goede oude tijd, wisten we het wel. Het stond al in het eerste hoofdstuk van de catechismus , de eerste les met de vraag: Wie is God. God is onze vader die in de hemel woont. En God bestaat uit drie personen: God, de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest. Zo hebben we het in onze jeugd allemaal geleerd, en je moest het uit je hoofd kennen, anders kreeg je een onvoldoende voor godsdienst op jouw rapport. Zo zijn we opgegroeid met het beeld van God, de Vader, een manlijk figuur, die op een troon zat, boven inde hemel, en de touwtjes in handen had. Het was zo overzichtelijk, je hoefde er niet bij na de denken. En je dacht er niet bij na.
Maar gaandeweg in het leven ben je aan dat beeld van God, als die oude man met een grijze baard gaan twijfelen, klopt dit wel met wat ik zelf in mijn leven ervaar? Stel je voor dat je tijdens jouw leven een strenge vader hebt gehad, je niet door jouw vader serieus werd genomen of zelfs werd misbruikt, dan valt jouw beeld van God als Vader toch helemaal in duigen? Dan kun je toch niet geloven in een Vader die alleen goed voor jou is? En wanneer je in naam van God oorlog hebt gevoerd, zoals zo vaak in onze mensengeschiedenis is gebeurd. Kun je dan wel geloven in de barmhartigheid en vredelievendheid van God, terwijl er door oorlog zoveel onschuldige doden vallen en gewonden? Dat kan toch nooit de inzet zijn van een goede en barmhartige God?
Ja, ondertussen zijn we wel wat voorzichtiger geworden om het mysterie God te benoemen. Sommigen duiden het mysterie aan met de energie die we krijgen, of met liefde die op ons pad komt, zoals in de eerste lezing naar voren kwam. Tussen de jongen en de vrouw, die na hun ontmoeting weer naar huis gingen met een goddelijke glimlach. Sommigen duiden het aan met oerknal, of met leven geven. Elke jaar opnieuw mogen we dat meemaken in onze natuur, wanneer na de winterperiode de bomen en struiken weer gaan groeien en een nieuw fris bladerdak gaan krijgen, en de bloemen in al hun pracht weer tevoorschijn komen. Of bij jonge ouders die steeds verwonderd en verbaasd zijn bij de geboorte van een nieuw kind. Een godswonder noemen ze het. Of in de ontmoeting met de ander, dan kun je zelf zo verrast zijn dat je achteraf het idee hebt dat de Ander (met een hoofdletter) in die ontmoeting oplicht, hee verrek, het leek God wel die mij die ander naar mij toezond. Zo kan een glimlach van een kleinkind dat bij je op bezoek komt, terwijl jijzelf nog in diepe rouw en verdriet zit om het overlijden van jouw man, een glimlach zijn van God. Er zijn er vele mogelijkheden om God op het spoor te komen of te herkennen in jouw leven. God is een mysterie dat zich gaandeweg in jouw leven ontvouwt, op totaal verschillende wijze.
En dat heeft onze kerk ook tot uitdrukking willen brengen met dit feest van de Heilige Drie-eenheid. Zij heeft daarin geprobeerd om woorden te geven aan dat geheim, en hoe het zich in de mensengeschiedenis aan ons kenbaar heeft gemaakt. Als Vader of moederfiguur, die ons bij de hand neemt en ons naar nieuwe toekomst leidt, als Zoon die ons heeft getoond dat God liefde, vergeving en barmhartigheid is, als een Geest die in ons woont, die ons troost en ons helpt om weer op te staan en ons toe te vertrouwen aan het leven.
Maar alles schiet te kort om die grootsheid van dat geheim onder woorden te brengen.
Ja, God, wie ben jij? Zo luidt het thema van deze viering.
Dat kunnen we niet met een simpel antwoord weergeven, zoals vroeger de catechismus ons leerde. Het is onze eigen ervaring, die we tijdens ons leven opdoen, onze ontmoeting met de ander, tijdens het leven dat zich aan ons ontvouwt. Daarin kunnen we iets ontdekken van het geheim van God. We geven hem een naam, maar elke naam schiet tekort. Zoals wij allen een naam hebben. Want als we elkaar niet meer bij de naam noemen dan ebt er iets fundamenteels weg. Zo is het ook goed om God bij de naam te blijven noemen, wetende en beseffende dat het altijd verrassend is hoe wij Hem ontmoeten en ervaren in ons leven.
Ooit schreef een pastoraal werker een scriptie over het mysterie God. En haar conclusie was, misschien ontdekken we later dat het geen man is, maar een vrouw, en misschien geen grijs haar, maar krullend en is zij zwart in plaats van blank. Zo verrassend en onverwacht zal dit geheim zich aan ons openbaren. Amen.
Pastor Kerkhof Jonkman