Waar denk je als eerste aan als je aan oorlog denkt? Ieder die naar de lezing is gekomen heeft er wel een gedachte bij: “Aan al die mensen die op de vlucht zijn”, “aan macht en aan op macht beluste mensen”, “aan angst”, “aan mensen die lijden, aan honger, aan gewonden”, aan kapotte huizen en steden”, “aan ellende”. Degene die deze avond de lezing houdt denkt bij oorlog aan de vraag die een meisje van zes stelt aan haar vader: “Papa, wat is oorlog?”, waarop papa in de film “We were soldiers” antwoordt: ” Iets wat niet moet gebeuren, maar toch gebeurt.” En daarom bestaat er zoiets als “humanitair oorlogsrecht”. Kan dat dan, “humanitair oorlogsrecht”, is dat geen tegenspraak in zichzelf: kan oorlog samen gaan met menselijkheid en recht? Ja toch; er zijn rechten, die ook in gewapende conflicten gelden: rechten die betrekking hebben op de behandeling en de bescherming van mensen en op de methoden van oorlogsvoering. Daarover gaat de lezing. Het is een informatieve en boeiende lezing en – helaas – zeer actueel. Behalve interessante informatie confronteert de lezing ons ook met onszelf, althans zo heb ik dat ervaren. Hoe zou ik handelen in een ernstige conflict situatie? Blijf ik de ander die mij veel leed bezorgt, mijn “vijand”, ondanks alles zien als mens…………..Hoe handel ik in minder ernstige, eerder voorkomende, conflictsituaties? Er schiet mij een uitspraak van Jezus door het hoofd: “Heb je vijanden lief”, (Matteüs 5, 44). Ook mijn vijand is een mens, een kind van God. Maar het valt niet altijd mee om zo over jouw “vijand” te denken, zeker niet wanneer hij (of zij) je diep vernederd of ernstig verwond heeft. Zo confronteert deze avond over het humanitaire oorlogsrecht mij met mijn handelen in alledaagse conflictsituaties, dat weliswaar de wereldvrede niet bedreigt, maar dat er wel een afspiegeling van is. De vraag is of en hoe ik er in het groot en eerder nog in het klein, aan kan bijdragen dat “iets wat niet moet gebeuren” niet gebeurt.
Met dank aan Robert Harperink die op 22 mei in Ootmarsum de lezing over humanitair oorlogsrecht heeft gehouden.
José van den Bosch PW
Pastorpraat
