Vandaag hoorden we de woorden van Jezus : “Als de graankorrel niet in de aarde valt en
sterft, dan brengt hij geen vruchten voort”. Dat lijken woorden die in onze dagen moeilijk te
zijn verstaan, woorden die niet begrepen worden. Want wij leven in een tijd van
zelfverwerkelijking, een tijd waarin je jezelf moet ontplooien, en daarin past het niet om zelf
een stapje terug te doen, ten koste van een ander. Want het gaat erom dat je je jezelf
ontwikkelt. Nee, we laten ons niets meer wijs maken door een ander, we gaan zelf wel op
zoek naar wat ons leven waarde, zin en invulling geeft. We hebben daarbij onze eigen media
en leven daardoor voort in onze eigen bubbel. Het leven is daardoor meer op onszelf gericht
en daardoor ook egoïstischer geworden. Nee, de tijd van opoffering zoals onze ouders
kenden, die tijd ligt ver achter ons. Ja, wie zijn leven lief heeft, wie te veel gehecht is aan zijn
eigen dingen, ja, die verliest het, zo wordt ons vandaag toegezegd.
Het lijkt alsof Jezus’ woorden tot dovemans oren worden gezegd, we zien het allemaal om
ons heen. Want we zijn allemaal druk met onszelf. We hebben geen tijd meer voor
vrijwilligerswerk. Werkgroepen in onze kerk hebben daar last van, maar ook in de sport zijn
nog maar weinig vrijwilligers te krijgen. Het is op zaterdag een probleem om ouders te
vinden die met de kinderen naar een wedstrijd voetbal of handbal willen rijden. Nee, we
zetten liever onze kinderen bij de kerk of sportterrein af om vervolgens weer naar huis te
rijden en om zo onze eigen gang te kunnen gaan. En juist tegen dit leven maakt Jezus
vandaag bezwaar. Tegen dit leven dat alleen gericht is op jezelf spreekt Hij zijn weerstand
uit.
Wie zijn leven liefheeft, verliest het, maar wie zijn leven in deze werelds haat, die behoudt
het, tot in eeuwigheid. Dat kunnen misschien merkwaardige woorden zijn, maar dat zijn ze
niet. Wij moeten bereid zijn aan onszelf te sterven, iets van onszelf aan anderen te geven,
anders kunnen we geen goede vruchten voortbrengen. Dus leef niet alleen voor jezelf, zegt
Jezus ons vandaag. Als we voor onszelf leven , dan kunnen we geen vruchten voortbrengen
van liefde, vrede en vreugde. Pas als dat verblindende ik-gevoel in onszelf afsterft, pas dan
kunnen we vruchten voortbrengen. Vruchten die ons leven aangenaam, waardevol en
boeiend kunnen maken, want ze groeien en bloeien elke dag opnieuw en elke dag zijn ze
weer anders.
Wanneer Jezus ons voorhoudt dat we het leven moeten haten om het in eeuwigheid te
kunnen behouden, dan doelt Hij op dat leven van egoïsme, een leven van verslaving aan
onszelf, aan onze eigen wil, onze eigen verlangens en dromen. We weten allemaal wat er
gebeurt wanneer we dat doen, wanneer we te veel aan onszelf verslaafd zijn. Dan zijn we
niet in staat van iemand te houden, ook al gaat dat soms met vallen er opstaan. Het echte
leven moeten we niet zoeken in de wereld, maar bij God en onze medemensen. Want puur
werelds leven leidt tot een wereld van ieder voor zich, van rijkdom, van natuur en milieu
kapot maken. En ook tot een wereld van geweld, van leugen en bedrog, van oorlog en
moorden, van plunderen en branden. Een wereld vol graankorrels die in de aarde vallen,
zodat ze geen vruchten van liefde en vrede kunnen voortbrengen.
Lieve mensen,
laten wij niet te bezorgd zijn voor ons eigen leven, laten wij niet te hebberig zijn met ons
eigen leventje, en bang zijn dit te verliezen. Laten we ook niet te bang zijn dat anderen dan
van ons profiteren, bang dat onze eigen zekerheden ons uit handen worden genomen. Laten
we onszelf niet afsluiten en isoleren van anderen, zo levert het leven niets op.
Gelukkig zijn er mensen die zich willen prijsgeven als een graankorrel, die zelf iets willen
prijsgeven ten gunste van een ander. Wat je kunt leven met een open hand of met een
gesloten vuist. Bedenk wel: alleen uit een open hand kun je goedheid zaaien, alleen met
open handen kunnen we handlangers van God zijn. Amen.
Noord Deurningen/Beuningen, 16/17 maart 2024,
Pastor Jan Kerkhof Jonkman