Lieve mensen,
“Sta op, laat het licht u beschijnen, Jeruzalem, want de Zon gaat over u op en de glorie van de Heer begint over u te schijnen.
Zo begint vandaag de Eerste Lezing. De Lezing waarin de profeet Jesaja zijn vreugde uit omdat de Israëlieten mogen terugkeren ui de Babylonische gevangenschap naar Jeruzalem. Een situatie waar wij ook van kunnen dromen, want ook wij leven in een soort ballingschep, een toestand waarin wij leven doet daar ook sterk aan denken. Want wij zitten met het probleem van de opwarming van de aarde met allemaal overstromingen, bosbranden, droogtes en verschroeiende hitte. En er zijn oorlogen waarin Palestina en Oekraïne de moordzucht van Israël moeten ondergaan. Er zijn miljoenen vluchtelingen en arbeidsmigranten zonder huis, ja zonder thuis. We hebben een groot stikstofprobleem, nog altijd is de toeslagenaffaire niet opgelost en is er een wantrouwen naar de overheid. Er is een groeiende eenzaamheid, polarisatie onder mensen, en onwil om met elkaar om te gaan. Dit alles leidt tot een groeiende onzekerheid en kloof tussen mensen en volkeren onderling. Ja, ook wij kijken uit deze ballingschap uit naar verlossing, naar nieuw licht.
Hoe anders is dat met de Wijzen. Zij behoren niet tot het Joodse volk, maar zien wel een ster aan de hemel de ze moeten volgen. De ster die hen naar de pasgeboren koning van de Joden zal brengen, die ze willen huldigen. Maar zien wij ook zo’n ster, die ons tot geloof brengt? En dan bedoel ik geen tv-ster, geen vedette, maar een ster die ons leidt naar Jeruzalem, een ster die ons leidt naar onze medemens, naar iemand waar we mee kunnen lachen en huilen. Een ster die een luisterend oor en een blik van liefde en vrede in ons doet groeien. Volgen wij zo ’n ster? En zijn wij net als de Wijzen bereid om dingen achter ons te laten om die ster te volgen? Zij lieten alles achter om Jezus te vinden. Doen wij dat ook? Of is onze zoektocht al gestopt, nu wij de kerstversiering weer hebben ingepakt?
De Wijzen laten ons ook een andere weg zien. Wanneer ze in een droom gewaarschuwd worden voor Herodes, keren ze langs een andere weg terug naar huis. Dat kwetsbare kind heeft hun leven totaal veranderd, het heeft hun leven omgekeerd. Doen wij dat ook wanneer er gevaar dreigt? Als we tot de vaststelling komen dat we niet de juiste weg volgen? Als we zien dat wij de weg van het egoïsme, van het eigenbelang en onverschilligheid volgen in plaats van de weg van liefde, vrede, zorg voor onze medemensen? En ook de weg van geloof in God en hoop op een betere wereld waaraan we zelf mee kunnen bouwen.
Lieve mensen, wij moeten ons afvragen wie wij zijn in dit verhaal. Zijn wij die hoge priesters en Schriftgeleerden, die drommels goed weten waar die koning geboren is, maar er niet eens aan denken om Hem met een bezoek te vereren? Voelen wij net als de bewoners van Jeruzalem ons ongerust als zij horen over de geboorte van een nieuwe koning? Zijn wij Herodes, die zich bedreigd voelt, en er alleen maar aan denkt om dit gevaar uit de weg te ruimen? Of spannen we ons in om wijzen uit het oosten te zijn die op zoek zij naar de koning van geloof, hoop en liefde? Een koning die zich laat vinden in een kwetsbaar mensenkind? Laten wij ons leiden door Gods ster van licht van liefde, vrede en gerechtigheid? En vragen we Hem de weg wanneer wij die zelf niet meer kunnen vinden? Luisteren wij naar andere mensen? Luisteren we naar het Woord uit de Heilige Schrift? Aanvaarden wij dat God niet te vinden is in rijkdom, in macht, maar in eenvoud, nederigheid en naastenliefde?
Lieve mensen, het verhaal van de wijzen uit het oosten past helemaal in deze tijd.
We staan op de drempel een het nieuwe jaar, een jaar waarin wij weer nieuwe kansen krijgen. Dit verhaal wijst ons de juiste weg om aan zo’n beter jaar mee te gaan werken. Wat zou het heilzaam zijn als we die weg zouden nemen met al onze goede voornemens die we met Oud en Nieuw uitspraken, en er echt werk van zouden maken.
Laten we hopen dat wij zo een Zalig en gelukkig Nieuwjaar tot stand mogen brengen. Amen.
De Lutte/Denekamp Gerardus Majella, 5 januari 2025, Pastor Jan Kerkhof Jonkman