Kerstmis 2024: Een kind dat het verschil maakt!
Lieve mensen,
De afgelopen zaterdag verscheen er een interessante kerstbijlage van Tubantia, die de titel droeg: Zij maken het verschil. Het ging over mensen die zich met hart en ziel inzetten voor de ander. Onbaatzuchtig, optimistisch en onverzettelijk. Het ging over gewone mensen die zich bijzonder verdienstelijk maakten in het gewone leven van alledag. Zo was er een sociaal advocaat, zelf slachtoffer van de Toeslagenaffaire die weer andere slachtoffers helpt, een gewone vrouw uit Almelo die zich al dertig jaar inzet voor de minderbedeelden, een Joodse man die veel familie verloor in de Tweede Wereldoorlog maar zich nog altijd inzet voor asielzoekers en vluchtelingen, een kankerpatiënt die zich hard maakte voor een belangrijk kankermedicijn, en een jonge man die eens in de drie maanden al twaalf tien jaar een ernstig gehandicapte klasgenote van school bezoekt, die op 14 jarige leeftijd getroffen is door een ernstige ziekte. Zo kwamen er vele verhalen naar voren van mensen die in het dagelijkse leven het verschil maken, door gewoon op bezoek te gaan, vluchtelingen en anderen te helpen en bij te staan, voor de voedselbank te zorgen, bijzondere hulpverleners en zelfs als sekswerker hulp te verlenen. En zo zijn er zovelen die een verschil maken in onze stad of buurt, binnen kennissenkring of familie. En de krant nodigde ons uit om vooral hun voorbeeld niet te volgen.
En vannacht is er ook een kind geboren dat ons allen oproept om net als Hij het verschil te maken in het leven van alle dag. Jezus kwam weerloos en naakt ter wereld, maar Hij wist juist de kwetsbare mens te raken. Niet voor niets kwamen als eersten de herders op bezoek, gewaarschuwd door de engelen uit de hemel, die zongen vanuit de hemel: Eer aan God in den Hoge en vrede op aarde van mensen van goede wil. Herders waren eenvoudige mensen, die leefden aan de rand van de gewone samenleving. Ze werden zelfs beschouwd als het uitschot van de toenmalige samenleving. Zij mochten als eerste de stal binnen, omdat God hen op de eerste plaats zette. Terwijl de mensen in Bethlehem zich warm en veilig in hun huizen hadden opgesloten, ontvouwde zich in die bijzondere stille nacht het wonder dat God mens werd in een kwetsbaar kind, een kind dat de wereld zou veranderen en het verschil maakte. Een kind met een goddelijke glans, dat het aanzien van de aarde zou vernieuwen. Zelfs koningen kwamen er op af en gingen door de knieën om het te aanbidden. Dit kind veranderde hun leven, zij werden zich ervan bewust dat het hun roeping was om dienstbaar te zijn aan de mensen die aan hun waren toevertrouwd. Dit kind had hun innerlijk veranderd. Daarom gingen ze bekeerd, via een andere weg, een andere levensweg terug naar hun land. De drie Koningen laten ons ook zien dat dit kind geboren is voor iedereen op de wereld, ook voor de mensen in Afrika, ook voor de Arabieren.
In dit kind liet God zien dat Hij met ons mensen is begaan. Hij deelt zijn leven met ons in goede, maar vooral in slechte tijden. Ook wij staan vanavond/vannacht bij de stal en brengen het hulde. Maar laten wij ons slechts leiden door de romantiek van dit kerstafereel, of verbinden wij er ook onze eigen consequenties aan? Want dat kind nodigt ook ons uit om het verschil te maken in het leven. Want dan pas kan dit kind opnieuw in ons geboren worden. Dan kan ook de wereld een nieuw aanzien krijgen. Kerstmis is dan ook niet een nostalgische blik op een historische gebeurtenis, maar het houdt een visioen in van vrede, harmonie en gerechtigheid. De kerststal geeft ons daarvoor alle ingrediënten. Het is dan ook zonde dat die uit vele huiskamers en hun gedachten verdwenen is. Dat het kerstverhaal plaats heeft gemaakt voor ons eigen verhaal van prestatie, carrière, egoïsme, het verhaal van groei, van voor jezelf opkomen.
Maar lieve mensen, wat vieren wij met Kerst, zonder dat wij besef hebben van dat Kind? Dat Kind dat het verschil maakte in onze wereld? Nee, kerst is meer dan één keer per jaar gezellig aan een tafel gaan zitten, het is meer dan ons huis en straat te versieren met kerstverlichting, het is meer dan op de middag en avond van kerst het café op te zoeken, ons vol te laden met alcohol en de Eerste Kerstdag de roes moeten uitslapen. Kerst is het feest dat ons eraan herinnert dat wijzelf het verschil moeten maken in ons leven, het is het feest van vrede, harmonie en gerechtigheid. Kerst nodigt ons allen uit dat het Kind van liefde en vrede ook opnieuw geboren gaat worden in de wereld en in ons zelf. In die geest wens ik ons allen een Zalig Kerstfeest toe! Amen.
Ootmarsum, 24/25 december 2024, Pastor Jan kerkhof Jonkman
Kerstmis 2024: Het woord is vlees geworden
Na de romantiek van de Heilige Nacht, waarin het kind Jezus ter wereld kwam, de nacht waarop de hemel open ging en zong dat er een redder was geboren, na het bezoek van de herders die op de velden waakten bij de schapen, krijgen we vandaag een heel ander Evangelie te horen. Het gaat over het Woord dat vlees is geworden, het ware Licht dat in de wereld kwam, dat de mensen werkelijk verlichtte, maar ze namen het niet aan. Dat lijkt in een groot contrast te staan met het romantische geboorteverhaal, maar het is eigenlijk hetzelfde verhaal, maar op een andere wijze verteld, door Johannes. Hij bekijkt van een afstand hoe het wonder geschiedde dat God mens werd en weer licht en toekomst bracht, maar de wereld aanvaardde Hem niet. We zien dat om ons heen in de wereld, waarin de mensen steeds meer hun rug toekeren naar dat ware Licht.
Ze zijn niet in meer in de ban van ons geloof in een christenkind, van het verhaal van het kerstkind, zij laten zich leiden door wat de wereld hen voorhoudt. Het verhaal van opkomen voor jezelf, van jouw carrière, het verhaal van de economie die moet draaien en vooruit moet gaan, van jouw succes! Terwijl zij op de kerstmiddag samenkomen in de café ’s in de steden en zich vol laden met overvloedig alcohol, aangeschoten in de Stille Nacht weer huiswaarts keren en op Eerste Kerstdag hun roes uitslapen. Nee, het wonder van de Kerstnacht ontgaat hun helemaal, zij hebben er geen boodschap aan, want het eten, het kortstondige voedsel waar je weer honger van krijgt, is belangrijker voor hen.
Zijn wij dan zo gek, lieve mensen dat wij hier samen zitten in onze kerk en samen de geboorte van dat Licht vieren? Wat heeft ons vandaag hier samengebracht? De romantiek van een historisch verhaal van lang geleden, of is het nog iets meer, iets dat ook vandaag moet worden doorverteld. Het verhaal dat God mens werd in Jezus, dat zijn woord letterlijk vlees is geworden in een mensenkind en dat dit kind het aanzien van de wereld veranderde, door het verschil te maken? Het verhaal dat God zich als een kwetsbaar en naakt kind toonde aan de wereld? Nee, Hij is niet de almachtige, maar de kwetsbare en barmhartige. Hij trok zich het leven van zijn mensen aan, mensen die lijden, die op de vlucht zijn, die kwetsbaar zijn. Daarom waren het ook de herders en niet de mensen uit Bethlehem die lekker warm thuis zaten en geen plek hadden voor Asielzoekers, nee de herders mochten het wonder als eerste aanschouwen. En later de koningen, die zo verrast waren door dit kind, dit kind dat omgeven was door een goddelijke glans, dat ze hun leven omkeerden en beseften dat hun ambt dienstbaar was, dat zij zich dienstbaar moesten opstellen. Daarom ook keerden zij via een andere weg weer terug naar huis.
Dit kind bracht een nieuw Licht in de wereld en nodigde ons ook uit om het verschil te maken in ons eigen leven. Om net als Hij, de mensen weer heel te maken ( is de betekenis van heilig) om de gekwetste mens op te vangen en weer nieuw perspectief te geven en niet langer te kiezen voor ons eigen belang, dat Zijn Woord van liefde , vrede en harmonie ook in ons vlees en bloed gaat worden. Er zijn zoveel mensen die tekort komen, die onrecht wordt aangedaan, die onze aandacht en zorg nodig hebben. Laten we ervoor waken dat wij onze medemens niet zien als een concurrent, dat hij of zij onze welvaart, onze baan, ons leven afpakt, zoals er soms wordt gereageerd wanneer in hun buurt een Asielzoekerscentrum komt.
Alsof er voor hen geen plek is in de wereld, maar laten wij hen benaderen als medemensen, waarin wij bij elkaar het beste naar boven willen halen. Als mensen die het verschil maken in het gewone leven van alledag. En die mensen zijn er gelukkig.
De Tubantia verhaalde in zijn kersteditie de afgelopen zaterdag van die mensen die het verschil maken. Gewone mensen, zoals u en ik, die opkomen voor de meest kwetsbaren in onze samenleving en onbaatzuchtig, optimistisch en onverzettelijk doorgaan op die levensweg. U hebt dit denk ik wel gelezen, over een sociaal advocate, zelf ook slachtoffer, die zich inzet voor de slachtoffers van de Toeslagenaffaire, de Almelose vrouw die al jaren die de markt opgaat en waardebonnen lospeutert bij de marktkooplui, de man uit Borne die zelf zijn familie verloor in de Tweede Wereldoorlog en nu vluchtelingen opvangt en helpt, De jonge man die zijn ernstig gehandicapte zieke schoolvriendin al twaalf jaar bezoekt en een lichtpuntje is haar leven, iemand die vrijwilliger is bij de voedselbank, ja zelfs een seksverzorgende. Allemaal mensen die geloven in het goede van de mens en ze laten dat in kleine daden zien. Zij nodigen ons uit ook dat te doen. Dan wordt het echt kerstmis, dan wordt God mens, wordt Zijn Woord vlees in ons, en komt Zijn Licht in onze wereld.
Moge het kerstverhaal ons daartoe aanzetten, opdat God ook mens wordt in ons en Zijn Glans de aarde mag hernieuwen. Zalig Kerstfeest!
Pastor Jan Kerkhof Jonkman